سید کاظم ملکوتی ، وحید باقری تجریشی

اصول بیمه (Principles of Insurance)

1- اصل حداکثر حسن‌ نیت (Utmost Good Faith)

دو طرف بیمه‌گر و بیمه‌گذار باید در گفتار و اعمالشان در فرایند بیمه‌گری، صداقت و حسن‌‌نیت کامل داشته باشند (حد اعلای حسن نیت).

2- اصل احتمال (Probability)

خسارت باید سه خصوصیت داشته باشد:

- وقوع آن محتمل باشد نه قطعی.

- زمان و مکان وقوع آن نامعین باشد.

- میزان آن تا قبل از وقوع نامعین باشد.

3- اصل تعاون (Collective Responsibility)

در عملیات بیمه‌گری سه رابطه تعاونی و مشارکت می‌تواند وجود داشته باشد:

- کمک بیمه‌گذار به خود و بیمه‌گر جهت کاهش احتمال وقوع خسارت یا کاهش قلمرو خسارت ایجاد شده.

- بیمه‌گر با گرفتن حق بیمه در واقع بین گروه بیمه‌گذاران، رابطه‌ای تعاونی جهت پرداخت خسارت برقرار می‌کند (قانون اعداد بزرگ).

- کمک چند بیمه‌گر به یکدیگر جهت پرداخت خسارات سنگین با تشکیل کنسرسیوم بیمه‌ای[1] یا عملیات اتکایی[2].

4- اصل جبران خسارت (Indemnity)

پرداخت خسارت (غرامت)، باید بیمه‌گذار را از نظر مالی بحالت قبل از وقوع خسارت و نه بیشتر یا کمتر از آن برساند.

5- اصل علت مستقیم (Proximate Cause)

بیمه‌گذار باید ثابت کند که بین حادثه ایجاد شده و خسارت وارده، رابطه علی یا مستقیم وجود دارد (نزدیکترین عامل یا علت اقرب).

6- اصل نفع بیمه‌ای (Insurable Interest)

بیمه‌گذار باید نسبت به بقای آنچه حق بیمه می‌دهد، ذینفع باشد (ماده 4 قانون بیمه).

7- اصل جانشینی یا قائم‌مقامی (Subrogation)

بیمه‌گر پس از پرداخت خسارت به بیمه‌گذار، جانشین او برای مراجعه به مقصر حادثه و دریافت خسارت از وی خواهد شد (ماده 30 قانون بیمه).