زمان عارضه یابی آیین نامه 90 فرا رسیده است

باشگاه بیمه در کلاب هاوس که به همت گروه رسانه ای ریسک نیوز ایجاد شده در روم جدید خود با نام ایین نامه 90 زیر ذره بین نقد زوایای مختلف آیین نامه احراز صلاحیت حرفه ای کارکنان کلیدی و عملیاتی شرکتهای بیمه را بررسی کرد.

در این اتاق مدیرانی چون پرویز خسروشاهی قائم مقام بیمه مرکزی، رحیم مصدق معاونت طرح و توسعه و عضو هیات عامل بیمه مرکزی، مهدی نمن الحسینی مدیر کل نظارت بر پذیرش موسسات و دفاتر بیمه ای ، غلامرضا تاجگردون مدیر عامل بیمه سرمد، یونس مظلومی مدیر عامل بیمه تعاون، کامبیز پیکارجو عضو هیات مدیره بیمه آرمان ، سارا حقیقی وند مدیر پروژه های بین الملل بیمه سامان، مجید تقی لو کارشناس صنعت بیمه ، مهدی سامری مدیر عامل شرکت کارگزاری ایران خودرو  و فعالان رسانه ای ،کارکنان صنعت بیمه وشبکه فروش حضور داشتند.

چکیده اتاق سه ساعت و نیمه به شرح زیر است:

-آیین نامه 90 در نوع خود بی نظیر و از آیین نامه های مترقی مصوب در صنعت بیمه است زیرا برگرفته از نمونه های استاندارد جهانی و شاخص های انجمن ناظران بین المللی می باشد که بر شایستگی مدیران تمرکز دارد اما باید توجه داشت که اگر یک آیین نامه و قانون خوب باشد اما هوشمندانه اجرا نشود اثرگذار نخواهد بود.

-در تدوین آیین نامه 90 مقررات و استانداردهای انجمن ناظران بیمه ای در ویرایش های مختلف ان از جمله ویرایش سال 2003  با تاکید بر شایستگی افراد و ویرایش دوم در سال 2015 با تاکید بر ضرورت احراز صلاحیت حرفه ای افراد کلیدی مورد تمرکز قرار گرفته است.

-سیاست زدگی در انتصابات موسسات اقتصادی و تجاری نکوهیده است زیرا بیزینس انها را تحت تاثیر قرار می دهد چرا که اگر زور افراد سیاسی بر اقتصاد چیره شود و جای تخصص را بگیرد به مرور کسب و کار را دچار چالش می کند ؛ اما آیا ایین نامه 90 از سیاست زدگی پرهیز کرده است؟

-سوال اساسی اینجاست که آیا در طول شش سال اجرای آیین نامه 90 عارضه یابی شده است که آیا هدف مقام ناظر محقق گشته است ؟ به نظر می رسد زمان آسیب شناسی و عارضه یابی آیین نامه 90 فرا رسیده است زیرا همه قوانین در طول زمان نیازمند اسیب شناسی و بازنگری هستند.

-تمرکز ایین نامه 90 بر رشته های تحصیلی مشخص یکی از موارد انحصاری و بسته بودن این آیین نامه است  ضمن اینکه در دنیای امروز مدرک تحصیلی مهم نیست بلکه داشتن مدارک حرفه ای و گواهی های معتبر مانند چارتر و ... اهمیت بیشتری دارد.از طرفی در این آیین نامه نگاه خط کشی به توانمندی ها شده است و سوابق ده ساله به نوعی ازین امر حکایت دارد چرا که ممکن است شخصی با توجه به توانمندی ها و استعداد هایش این دوره را در کمتر سه سال طی کند و حائز شایستگی باشد.

- الحاقیه های اتصالی بعدی، از کیفیت آیین نامه 90 کاست و به نوعی  راهکاری شد برای اینکه افراد خاص و مد نظر تایید صلاحیت شوند.

-بررسی های جهانی نشان می دهد در دنیا پاکدستی مالی افراد مورد توجه قرار گرفته است.

-در آیین نامه 90 در خصوص پاکدستی در تبصره مربوط به ضرورت نداشتن سوء شهرت مورد تاکید قرار گرفته است.

-یکی از اشکالات آیین نامه 90 این است که علاوه بر احراز صلاحیت اعضا هیات مدیره به مدیر عامل و مدیران کلیدی دیگر مانند مدیر فنی و ... نیز ورود پیدا کرده این ورود می تواند مصداق دخالت در اداره امور شرکتها باشد چرا که وقتی هیات مدیره توسط نهاد ناظر انتخاب شود اعضا هیات مدیره به عنوان ارکان اساسی شرکت این درایت را دارند که مدیران دیگر از جمله مدیر عامل ، مدیر فنی ، قائم مقام و ... را خود انتخاب کنند چرا که به عنوان نمایندگان صاحبان سهام به فکر شایسته سالاری در شرکت هستند .

- جالب است که بیمه مرکزی در مواردی در تایید هیات مدیره ها کوتاه می آید اما بر تایید مدیران میانی تر سخت گیری و تمرکز می کند.

- هدف اصلی آیین نامه صلاحیت حرفه ای کمک به اجرای کارآمد حاکمیت شرکتی هست.

•پس باید بازخورد اجرای صحیح این آیین نامه و کارآمدی آن را در کیفیت پیاده سازی آیین نامه حاکمیت شرکتی جست.

- باید شاخصهای مناسب و KPI تعریف شود تا میزان اثرگذاری قبل و بعد از اجرای آیین نامه اندازه گیری شود.

- اولین معیار ارزیابی این ایین نامه در دنیا: اعتبار، امانت داری و صداقت Honesty, integrity and reputation است.

-دومین معیار شایستگی و توانایی فرد هست. (تحصیلات و سوابق)

-در دنیا سهامداران بالای ده درصد سهم به عنوان افراد کلیدی مورد احراز صلاحیت قرار می گیرند تا بتوانند ابزار دقیق تری برای کمک به ایین نامه حاکمیت شرکتی داشته باشند.

-بهتر است ایین نامه 90 در قالب مشورتی و گایدلاین باشد و نهاد نظارتی خیلی دخالت نکند چرا که اگر برای هیات مدیره و مدیر عامل و ... مشکلی ایجاد شود همه انتقادات به سمت بیمه مرکزی می رود که اینها را تایید کرده است.

-محدودیت های رشته تحصیلی در آیین نامه 90 باید مورد بازنگری قرار گیرد.

-نهاد ناظر باید جایی برای خطای محاسباتی خود در ایین نامه 90 در نظر بگیرد.

-باید مشخص شود هدف از تدوین ایین نامه 90 چیست؟ ایا نهاد ناظر وظایفی برای خود متصور بوده و جهت تسهیل در کار ایین نامه 90 را تدوین کرده تا نظارت موثر تر باشد یا ایین نامه 90 قرار بوده پلکان ترقی مدیران باشد؟

-ایا در پروسه تایید صلاحیت مدیران امضا اخر نقش اساسی دارد؟

-در تبصره 3 آیین نامه 90 معاونت نظارت بیمه مرکزی معیارهای بررسی خود را به تصویب هیات عامل  باید برساند سوال اینجاست ایا این معیارها بر اساس ضوابط و ایین نامه های بالادستی تعیین شده است یا صرفا بر اساس نظرات فرد است که در این صورت با تغییر معاونت ها مدام مورد دگرگونی قرار می گیرد.

- متاسفانه برخی افراد که به انتقاد از آیین نامه 90 می پردازد حتی به طور کامل یکبار هم دستورالعمل ها را مطالعه نکرده اند و همین امر سبب می شود برخی اظهار نظر ها فاقد بنیه کارشناسی باشد.

-بیمه مرکزی باید توجه کند که یک داور قرار نیست فقط خطاها را بگیرد بلکه باید بازی را مدیریت کند.

-آیا صلاحیت حرفه ای مدیران بیمه مرکزی که خود  تایید و یا رد کننده صلاحیت مدیران شرکتهای بیمه هستند توسط ارگانی احراز می شود؟اگرچه که صلاحیت رئیس کل  و چهار معاونت بیمه مرکزی توسط هیات وزیران ابلاغ می شود اما سایر مدیران کلیدی چه؟

-صلاحیت مدیران بیمه ایران که بیش از 30 درصد سهم بازار را دارد چرا در ایین نامه 90 شامل نمی شود؟

-در انتخاب مدیر عامل بیمه ایران نظر مشورتی بیمه مرکزی اتخاذ می شود.

-در مورد مصاحبه مدیران و مسوولان شرکتهای بیمه اگر سه نفر در تیم مصاحبه کننده  باشد، یک نفر از بیمه مرکزی و دو نفر از افراد شاخص ان رشته است که ر هماهنگی با سندیکا انتخاب می شوند اگر تیم مصاحبه کننده 5 نفر باشند دو نفر از بیمه مرکزی و سه نفر از خارج نهاد نظارتی است ضمن اینکه هر شخص تا سه بار می تواند در مصاحبه ها شانس خود را امتحان کند.

- بیمه مرکزی با دو رویکرد روبروست برخی می گویند بیمه مرکزی خیلی در کارها دخالت می کند و برخی هم معتقدند نظارت باید سخت گیرانه تر باشد .

-در دستور العمل مستند بر ایین نامه 90 همه جزئیات و مبنای احراز صلاحیت افراد تشریح شده است اگر کسی معرفی می شود بر اساس این دستورالعمل از دو معاونت بیمه مرکزی استعلام گرفته می شود(معاونت نظارت و و دفتر حراست) پس از تکمیل مدارک مصاحبه می شود که اگر نمره لازم را کسب نکرد تا سه بار می تواند در مصاحبه شرکت کند.

-برای نمره منفی وقتی از معاونت نظارت استعلام گرفته می شود اگر مدیری نمره منفی اش به سی برسد تایید نمی شود و اگر هم فردی که دارای نمره منفی بوده مدتی تخلفی نداشته باشد نمره منفی اش کاهش می یابد.

- انتقادی مطرح می شود که چرا لیست مدیران دارای نمره منفی منتشر نمی شود که سیاست بیمه مرکزی در حال حاضر بر عدم انتشار است.

-پیشنهاد می شود، ترکیب هیات مدیره با توجه به تخصص افراد مشخص باشد و سوالات مصاحبه هم با توجه به این تخصص ها متفاوت باشد.